Tuyến cận giáp: 4 câu hỏi thường gặp nhất

TMH Hoàng Lê TMH Hoàng Lê - 11/01/2025

Tuyến cận giáp kiểm soát nồng độ canxi trong cơ thể. Bệnh tuyến cận giáp có thể phá vỡ sự cân bằng nồng độ canxi trong cơ thể, gây ra các triệu chứng khó chịu và suy nhược.

tuyen-can-giap

1. Tuyến cận giáp là gì?

Tuyến cận giáp là tuyến có kích thước bằng hạt đậu nằm sau mỗi cánh của tuyến giáp. Bình thường có bốn tuyến cận giáp, nhưng một số người có thể có nhiều hơn hoặc ít hơn. Đôi khi, những tuyến này thậm chí có thể nằm ở những vị trí khác, chẳng hạn như thực quản hoặc ngực.

2. Tuyến cận giáp có chức năng gì?

tuyen-can-giap

Tuyến cận giáp hoạt động bằng cách sản xuất hormone parathyroid (PTH), giúp kiểm soát canxi không chỉ trong máu mà còn trong xương và khắp cơ thể. Hormone tuyến cận giáp có nhiều chức năng khác nhau, bao gồm:

  • Điều hòa canxi

Hormone PTH hoạt động liên tục để giữ mức canxi trong máu của bạn ở mức an toàn. Mức canxi chính xác là rất quan trọng vì ngay cả những thay đổi nhỏ cũng có thể dẫn đến các vấn đề về thần kinh và cơ.

Hầu hết canxi của cơ thể được lưu trữ trong xương và răng, và chỉ có một phần trăm lưu thông trong máu. Mặc dù lượng canxi trong máu của bạn là nhỏ, nhưng nó rất quan trọng và giúp:

+ Duy trì sức mạnh của xương

+ Đảm bảo máu đông như bình thường

+ Giúp cơ co lại để vận động

+ Giữ cho tim và dây thần kinh của bạn hoạt động bình thường

+ Điều hòa Vitamin D: Vitamin D duy trì mức canxi tối ưu trong cơ thể bằng cách giúp ruột hấp thụ canxi. Hormone PTH thúc đẩy các tế bào trong thận chuyển đổi vitamin D không hoạt động thành dạng hoạt động có thể hấp thụ canxi từ ruột non.

Nó cũng chỉ thị cho thận giữ lại nhiều canxi hơn thay vì đào thải canxi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu.

3. Các loại bệnh tuyến cận giáp phổ biến

tuyen-can-giap

Các bệnh phổ biến nhất bao gồm:

Cường tuyến cận giáp

Ở một số người, tuyến cận giáp có thể tạo ra quá nhiều hormone PTH. Khi điều đó xảy ra, nó được gọi là cường tuyến cận giáp.

Có ba dạng cường cận giáp, bao gồm:

+ Cường cận giáp nguyên phát

Với cường tuyến cận giáp nguyên phát, sự phì đại của một hoặc nhiều tuyến cận giáp dẫn đến sản xuất quá mức hormone PTH. Do đó, nồng độ canxi trong máu tăng lên, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau.

+ Cường cận giáp thứ phát

Trong cường cận giáp thứ phát, một số tình trạng nhất định gây ra mức canxi thấp trong máu. Mức canxi thấp kích hoạt tuyến cận giáp giải phóng nhiều hormone PTH hơn gây ra tình trạng xói mòn xương và các vấn đề khác.

Điều này có thể xảy ra nếu bạn bị bệnh thận, thiếu canxi hoặc thiếu vitamin D.

+ Cường cận giáp cấp độ 3

Cường cận giáp cấp độ 3 xảy ra khi tuyến cận giáp phát triển quá mức và không thể ngừng sản xuất hormone PTH. Kết quả là, nồng độ canxi vẫn cao dai dẳng.

Nguyên nhân phổ biến gây cường tuyến cận giáp cấp độ ba bao gồm cường tuyến cận giáp thứ phát không được điều trị và bệnh thận mãn tính.

  • Triệu chứng của bệnh cường cận giáp

Hầu hết những người bị cường cận giáp không có triệu chứng. Những người có triệu chứng có thể gặp phải những triệu chứng sau:

+ Mệt mỏi

+ Lú lẫn

+ Trầm cảm

+ Táo bón

+ Đau dạ dày

+ Sỏi thận

+ Khát nước tăng lên

+ Mất cảm giác thèm ăn

+ Yếu cơ

+ Đi tiểu quá nhiều

+ Buồn nôn hoặc nôn

+ Đau khớp và xương

+ Hay quên hoặc vấn đề về trí nhớ

+ Thường xuyên cảm thấy không khỏe mà không có nguyên nhân rõ ràng

+ Xương yếu, giòn và dễ gãy (loãng xương)

Những người bị cường cận giáp cấp độ 3 cũng có thể bị:

+ Ngứa

+ Bệnh thận

+ Canxi lắng đọng trong mạch máu và mô mềm

Suy tuyến cận giáp

Suy tuyến cận giáp xảy ra khi tuyến cận giáp không sản xuất đủ hormone PTH. Việc sản xuất hormone PTH thấp dẫn đến nồng độ canxi trong máu thấp và nồng độ phốt pho tăng.

Các nguyên nhân khác nhau gây ra bệnh bao gồm:

+ Rối loạn di truyền

+ Bệnh tự miễn dịch

+ Mức magiê thấp

+ Phẫu thuật cắt bỏ tuyến

+ Xạ trị vào đầu hoặc cổ

+ Tổn thương do tai nạn trong phẫu thuật tuyến giáp hoặc cổ

  • Triệu chứng của bệnh suy tuyến cận giáp

Một số triệu chứng của bệnh suy tuyến cận giáp là:

+ Động kinh

+ Lú lẫn

+ Suy tim

+ Đau bụng

+ Nhịp tim không đều

+ Huyết áp thấp

+ Yếu hoặc mệt mỏi

+ Lo lắng hoặc trầm cảm

+ Đau bụng kinh

+ Cảm giác ngứa ran ở ngón chân, môi hoặc ngón tay

+ Co thắt cơ hoặc chuột rút ở mặt, lưng dưới, chân hoặc bàn chân

Nồng độ canxi thấp trong thời gian dài có thể gây ra:

+ Rụng tóc

+ Đục thủy tinh thể

+ Móng tay giòn

+ Bệnh xương

+ Các vấn đề về răng miệng

+ Da khô, có vảy

+ Rối loạn vận động như run rẩy

Ung thư tuyến cận giáp

Là một dạng ung thư hiếm gặp phát triển trong mô tuyến cận giáp. Thông thường, ung thư tuyến cận giáp khiến tuyến hoạt động quá mức và sản xuất quá nhiều hormone PTH, dẫn đến nồng độ canxi trong máu tăng cao.

4. Các phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm loại bệnh và có thể bao gồm:

  • Điều trị bệnh cường tuyến cận giáp

Bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng có thể đề nghị phẫu thuật để ngăn chặn tuyến hoạt động quá mức, trong đó họ sẽ chỉ cắt bỏ các tuyến bị phì đại. Nếu tất cả các tuyến cận giáp của bạn đều bị phì đại, bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng của bạn sẽ cắt bỏ ba tuyến bị phì đại và một phần của tuyến thứ tư.

Nếu bạn không thể phẫu thuật, bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng có thể kê đơn:

+ Thuốc calcimimetics, bắt chước canxi trong máu và ra lệnh cho tuyến cận giáp sản xuất ít hormone tuyến cận giáp hơn.

+ Bisphosphonates giúp cải thiện mật độ xương và ngăn ngừa mất canxi từ xương, giảm nguy cơ loãng xương.

  • Điều trị suy tuyến cận giáp

Điều trị nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng và điều chỉnh lượng canxi và phốt pho trong cơ thể bạn. Các lựa chọn điều trị có thể bao gồm:

+ Viên uống bổ sung canxi giúp tăng cường nồng độ canxi trong máu

+ Thuốc bổ sung magiê để tăng mức magiê nếu chúng thấp

+ Vitamin D, thường ở dạng calcitriol, để loại bỏ phốt pho và hỗ trợ cơ thể bạn hấp thụ canxi

+ Liệu pháp thay thế hormone tuyến cận giáp, mà bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng có thể kê đơn dưới dạng tiêm vitamin D và bổ sung canxi hàng ngày, không thể kiểm soát hiệu quả nồng độ canxi của bạn

  • Điều trị ung thư tuyến cận giáp

Phương pháp điều trị chính là phẫu thuật cắt bỏ tuyến cận giáp hoạt động quá mức. Trước khi phẫu thuật, bạn có thể cần điều trị để điều chỉnh lượng canxi trong máu.

Hóa trị và xạ trị có thể được sử dụng để tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn chúng phát triển và lây lan.

>>>>> Tìm hiểu thêm thông tin về các bệnh lý Tai Mũi Họng tại đây!