Thủ thuật chích rạch màng nhĩ

TMH Hoàng Lê TMH Hoàng Lê - 21/03/2024

chich-rach-mang-nhi

Thủ thuật rạch chích mủ màng nhĩ là một phương pháp điều trị viêm tai giữa ở trẻ em. Bằng cách dùng một kim nhọn để chích một lỗ nhỏ trên màng nhĩ, sau đó dẫn lưu mủ ra khỏi tai giữa. Thủ thuật này giúp giảm áp lực trong tai, làm giảm đau tai và ngăn ngừa thủng màng nhĩ do mủ.

Thủ thuật chích rạch màng nhĩ là một thủ thuật đơn giản, nhanh chóng, an toàn, không gây ra biến chứng hay tổn thương cho màng nhĩ. Thủ thuật có thể được thực hiện tại phòng khám hoặc bệnh viện, không cần gây mê toàn thân. Thời gian thực hiện thủ thuật chỉ khoảng 10 – 15 phút và trẻ có thể về nhà ngay sau đó.

Khi nào cần rạch chích mủ ở màng nhĩ ?

Thủ thuật này thường được cân nhắc khi trẻ bị viêm tai giữa nhằm phòng ngừa tình trạng ứ mủ cấp. Khi này mủ cần được dẫn lưu gấp ra ngoài nhằm hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Các trường hợp cần thực hiện thủ thuật chích rạch màng nhĩ bao gồm:

  • Trẻ có triệu chứng nặng: Sốt cao, mất ngủ, quấy khóc nhiều, nôn, tiêu chảy, co giật,…
  • Trẻ có triệu chứng liên quan đến tai: Đau tai, nhức nửa đầu, nghe kém rõ ràng,…
  • Trẻ có triệu chứng thực thể cho thấy có mủ trong tai giữa: Màng nhĩ đục, căng phồng, hoặc đã vỡ mủ,…
  • Trẻ có triệu chứng của viêm tai xương chũm: Đau tai kéo dài, sưng quanh tai, chảy mủ ra ngoài tai, nghe kém,…
  • Viêm tai giữa cấp tính kéo dài trên 4 ngày và không tự vỡ mủ.

Lợi ích của thủ thuật rạch chích mủ màng nhĩ

Thủ thuật chích rạch màng nhĩ có nhiều lợi ích cho trẻ bị viêm tai giữa, như:

  • Giảm đau tai: Khi mủ được dẫn lưu ra khỏi tai giữa, áp lực trong tai giảm, làm giảm đau tai và cải thiện thính lực của trẻ.
  • Ngăn ngừa thủng màng nhĩ: Khi mủ được chích rạch ra ngoài, màng nhĩ không bị căng phồng và vỡ. Nhờ đó tránh được tổn thương cho màng nhĩ và nguy cơ nhiễm trùng.
  • Ngăn ngừa biến chứng: Khi mủ được dẫn lưu ra khỏi tai giữa, vi khuẩn không còn có điều kiện sinh sôi. Nhờ đó giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, như viêm xương chũm, viêm não màng não, thậm chí là điếc.

Quy trình thực hiện rạch chích mủ màng nhĩ

Rạch chích mủ màng nhĩ là một thủ thuật ngoại khoa đơn giản, được thực hiện trong điều kiện vô trùng và an toàn. Thủ thuật này chỉ mất khoảng 5 – 10 phút và không gây đau đớn nhiều cho bệnh nhân. Sau đây là các bước cụ thể của quy trình thực hiện rạch chích mủ màng nhĩ:

  • Bước 1: Khám tai và xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng màng nhĩ, hòm nhĩ và xác định mức độ viêm nhiễm. Bác sĩ cũng sẽ lấy mẫu máu để kiểm tra các chỉ số như đông máu, nhiễm trùng, dị ứng,…
  • Bước 2: Giải thích cho bệnh nhân về mục đích, cơ chế, lợi ích, rủi ro và biến chứng của thủ thuật. Bác sĩ cũng sẽ hỏi ý kiến và sự đồng ý của bệnh nhân hoặc người thân.
  • Bước 3: Bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê vào vùng da quanh tai của bệnh nhân, để làm giảm cảm giác đau khi rạch màng nhĩ.
  • Bước 4: Bác sĩ sẽ dùng dao chích nhĩ rạch một đường dài khoảng 2 – 3mm ở vị trí 1/4 sau dưới màng nhĩ. Đây là vị trí có ít dây thần kinh và mạch máu nhất, nên không gây ra chảy máu nhiều. Khi rạch, dịch hoặc mủ trong hòm nhĩ sẽ chảy ra ngoài, giúp giảm áp lực và viêm nhiễm trong khoang tai giữa.
  • Bước 5: Dùng bông gòn hoặc máy hút để lau hoặc hút sạch dịch hoặc mủ chảy ra từ màng nhĩ. Bác sĩ cũng sẽ rửa tai bằng dung dịch khử trùng, để ngăn ngừa nhiễm trùng và làm sạch vết rạch.
  • Bước 6: Đặt ống thông nhĩ, bác sĩ sẽ đặt một ống thông nhĩ vào vết rạch trên màng nhĩ. Ống thông nhĩ là một ống nhựa nhỏ, có đường kính khoảng 1 – 2mm và chiều dài khoảng 5 – 10mm. Ống thông nhĩ có tác dụng giúp thông khí giữa khoang tai giữa và khoang mũi họng, cải thiện thính lực và ngăn ngừa viêm tai giữa tái phát.