Người bị viêm xoang mạn tính thường quen với cảm giác nghẹt mũi kéo dài, đau nhức vùng trán – mặt, ho khan về đêm và chất nhầy chảy liên tục. Nhưng có một hậu quả âm thầm mà không phải ai cũng để ý: chất lượng giấc ngủ suy giảm nghiêm trọng. Giấc ngủ kém không chỉ khiến người bệnh mệt mỏi, khó hồi phục mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng viêm xoang. Vậy làm thế nào để cải thiện chất lượng giấc ngủ khi đang sống chung với viêm xoang mạn tính?
Mối liên hệ giữa viêm xoang mạn tính và rối loạn giấc ngủ
Viêm xoang khiến niêm mạc mũi bị phù nề, các hốc xoang bị bít tắc, dịch nhầy khó thoát ra ngoài. Khi nằm ngủ, trọng lực làm dịch tụ lại, gây cảm giác nặng đầu, nghẹt mũi một hoặc cả hai bên, kèm theo ho khan về đêm do dịch chảy xuống họng.
Theo các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, tình trạng tắc nghẽn mũi kéo dài về đêm cản trở luồng không khí đi vào phổi, gây ngáy, ngủ chập chờn và dễ thức giấc. Nếu kéo dài, người bệnh rơi vào trạng thái mất ngủ mạn tính, suy giảm miễn dịch, làm viêm xoang khó khỏi hơn.
7 thói quen giúp người viêm xoang mạn tính ngủ ngon hơn mỗi đêm
Không chỉ phụ thuộc vào thuốc, những điều chỉnh nhỏ trong thói quen sinh hoạt – được gọi là “vệ sinh giấc ngủ” – có thể giúp giảm đáng kể các triệu chứng về đêm của viêm xoang.
1. Nâng cao đầu khi ngủ – giảm ứ dịch xoang
Thay vì nằm phẳng, bạn nên kê gối cao khoảng 30 độ hoặc dùng gối vát để phần đầu cao hơn thân. Tư thế này giúp dịch nhầy dễ dàng thoát khỏi xoang, giảm áp lực trong hốc xoang và hạn chế cảm giác nghẹt mũi khi nửa đêm thức dậy. Đây là mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả được các chuyên gia khuyên áp dụng đầu tiên.
2. Duy trì độ ẩm lý tưởng trong phòng ngủ
Không khí khô làm niêm mạc mũi – xoang mất ẩm, dễ tổn thương, đồng thời khiến dịch nhầy đặc lại, khó thoát ra ngoài. Việc sử dụng máy tạo ẩm, đặc biệt trong mùa lạnh hoặc phòng máy lạnh, giúp duy trì độ ẩm không khí ở mức 40–50% – con số lý tưởng theo khuyến nghị của Hội Tai Mũi Họng Việt Nam.
Tuy nhiên, cần lưu ý vệ sinh máy tạo ẩm định kỳ, sử dụng nước lọc hoặc nước cất để tránh phát tán vi khuẩn, nấm mốc gây dị ứng – vốn là kẻ thù với người viêm xoang.
3. Rửa mũi trước khi đi ngủ – làm sạch xoang tối đa
Trước khi lên giường, hãy dành vài phút để xịt hoặc rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý. Thói quen này giúp làm sạch bụi bẩn, dị nguyên và dịch nhầy trong hốc xoang, giảm tắc nghẽn và tăng hiệu quả lưu thông khí.
Bạn có thể dùng các bình rửa chuyên dụng hoặc bình Neti Pot – nhưng hãy chắc chắn sử dụng nước đun sôi để nguội hoặc nước cất để tránh nhiễm khuẩn từ nước máy.
4. Uống đủ nước – không chỉ để khoẻ mà còn để… thở dễ
Cơ thể thiếu nước làm cho dịch nhầy trở nên đặc, dính và khó dẫn lưu khỏi xoang. Ngược lại, khi được cung cấp đủ nước, chất nhầy trở nên loãng hơn, dễ thoát ra ngoài theo tự nhiên.
Các chuyên gia khuyên nên uống 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày, ưu tiên nước lọc, nước canh, trà thảo mộc. Tránh rượu, bia và cà phê – vì các chất này có thể gây mất nước và khiến niêm mạc thêm kích ứng.
5. Tắm nước ấm trước khi ngủ – thư giãn và thông mũi
Không chỉ giúp cơ thể thư giãn, hơi nước từ nước ấm còn giúp mở rộng đường thở và xoang, tạo điều kiện cho chất nhầy thoát ra. Bạn có thể nhỏ vài giọt tinh dầu như bạc hà, bạch đàn vào nước để tăng hiệu quả giảm nghẹt mũi và thư giãn tinh thần.
6. Chọn tư thế ngủ phù hợp – đừng để bên nghẹt mũi bị đè ép
Nếu một bên mũi bị nghẹt hơn, hãy nằm nghiêng sang phía đối diện để tránh đè lên bên tắc. Đồng thời, kết hợp với việc kê cao gối như đã nói ở trên, bạn sẽ thấy dễ chịu hơn nhiều vào ban đêm.
7. Duy trì giờ giấc ngủ cố định – đừng để cơ thể bị “lệch pha”
Giấc ngủ không chỉ là chuyện số giờ bạn ngủ, mà còn là tính ổn định theo nhịp sinh học. Đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày giúp cơ thể tiết melatonin đúng chu kỳ, tăng chất lượng giấc ngủ và hỗ trợ hệ miễn dịch – yếu tố then chốt trong việc kiểm soát viêm mạn tính.
Cải thiện giấc ngủ – tăng cơ hội kiểm soát viêm xoang mạn tính
Khi ngủ đủ giấc, cơ thể sản sinh nhiều cytokine kháng viêm, tăng khả năng phục hồi và chống lại tình trạng nhiễm trùng. Ngược lại, mất ngủ kéo dài sẽ khiến cơ thể mẫn cảm hơn với đau và viêm, làm các triệu chứng xoang trở nên nặng hơn.
Đặc biệt với những người đang điều trị nội khoa bằng thuốc xịt mũi corticosteroid hoặc kháng sinh, một giấc ngủ sâu và đều đặn giúp thuốc phát huy hiệu quả tốt hơn, giảm nguy cơ tái phát.
Khi nào cần khám bác sĩ về viêm xoang mạn tính?
Nếu bạn đã áp dụng đầy đủ các biện pháp vệ sinh giấc ngủ nhưng vẫn:
- Nghẹt mũi kéo dài cả ngày lẫn đêm
- Đau đầu dữ dội vùng trán, má
- Có mủ chảy ra mũi hoặc họng
- Ngủ không ngon giấc liên tục nhiều tuần
… thì đây là dấu hiệu cần khám chuyên khoa Tai Mũi Họng để kiểm tra cấu trúc xoang, vách ngăn, polyp mũi hoặc tình trạng viêm mạn tính không đáp ứng điều trị.
Trong một số trường hợp, các phương pháp can thiệp như nội soi xoang, nong xoang bằng bóng (balloon sinuplasty) hoặc phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn có thể được chỉ định để giúp cải thiện triệt để triệu chứng.
Viêm xoang mạn không chỉ là bệnh lý đường hô hấp – mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến giấc ngủ, chất lượng sống và tinh thần của người bệnh. Nhưng bạn hoàn toàn có thể chủ động cải thiện bằng những điều chỉnh nhỏ trong sinh hoạt mỗi đêm. Ngủ tốt hơn – thở dễ hơn – sống khỏe hơn, chính là mục tiêu mà bạn hoàn toàn có thể đạt được nếu bắt đầu ngay từ tối nay.
>>>>> Tìm hiểu thêm thông tin về các bệnh lý Tai Mũi Họng tại đây!
